1. Vücut Bileşimi hakkında Önemli Gerçekler
Sağlık durumu hakkında fikir sahibi olabilmek için, bireyin vücut
bileşimini öğrenmek önemlidir. Aslında, kişinin salt kilosunu
bilmek yeterli değildir; aynı zamanda, insan vücudunu başlıca iki
bileşen kütlesine ayıran yapısının tanımlanması da önemlidir.
• vücut yağsız kütle oranı: kemikler, kaslar, iç organlar, su,
organlar, kan
• vücut yağlı kütle oranı: yağ hücreleri
Aynı ağırlık koşullarında, bu iki kütle, farklı hacimlere sahiptir.
Platforma yerleştirilen elektrodlar aracılığıyla terazi, vücut
kütlesini tarayan düşük yoğunluklu bir elektrik akımı iletir. Elektrik
akımı, taradığı kütlelere göre farklı biçimlerde tepki verir: vücut
yağlı kütle oranı, daha büyük bir dirence sahip iken, vücut yağsız
kütle oranının direnci zayıftır. Biyoelektrik impedans olarak
adlandırılan vücut direnci, cinsiyete, yaşa ve boya göre değişiklik
gösterir.
Kişinin ideal kilosunun doğru kontrol edilmesi için, kilonun
haricinde, terazi tarafından hesaplanan vücut yağ yüzdesinin
tablodaki parametreler ile; vücut su yüzdesinin de aşağıda
belirtilen değerler ile karşılaştırılması önemlidir.
Yüzdeler, normal değerlerin dışındaysa, doktorunuzla
görüşmenizi öneririz.
Vücut yağı yüzdenizin değerini daha iyi anlamak için, ilgili değeri
belli bir süre not etmenizi öneririz. Geçerli bir karşılaştırma
yapabilmek için, her zaman günün aynı saatinde ve aynı
koşullarda tartılmanız gerekmektedir.
Vücut yağlı kütle oranı yüzdesi
Aşağıdaki tabloda listelenen yağ yüzdesi, esas yağ (ya da primer
yağ) ve yedek yağın (ya da depo yağ) toplanmasıyla hesaplanan
toplam yağı temsil eder. Metabolizma için gerekli olduğundan,
esas yağ elzemdir.
Bu yağın yüzdesi, her iki cinste farklılık gösterir: erkekler için
yaklaşık %4 ve kadınlar için ise yaklaşık %12 (yüzde, toplam
vücut ağırlığına göre hesaplanır).
Kuramsal açıdan gereksiz olan yedek yağ, fiziksel aktivitede
bulunanlar için gereklidir. Bu durumda bile, bu yağın yüzdesi, her
iki cinste farklılık gösterir: erkekler için %12 ve kadınlar için ise
%15 (yüzde, toplam vücut ağırlığına göre hesaplanır).
Bu nedenle, vücut yağlı kütle oranının normal yüzdesi, erkekler
için yaklaşık olarak %16 ve kadınlar için ise yaklaşık olarak
%27'dir.
Aşağıdaki tabloda görüldüğü üzere, bu tür yüzdeler, kişinin yaşına
göre farklılık gösterir.
Bayan Çok İyi İyi
Yaş
≤ 19
17.0
17.1-22.0 22.1-27.0 27.1-32.0
20-29
18.0
18.1-23.0 23.1-28.0 28.1-33.0
30-39
19.0
19.1-24.0 24.1-29.0 29.1-34.0
40-49
20.0
20.1-25.0 25.1-30.0 30.1-35.0
≥ 50
21.0
21.1-26.0 26.1-31.0 31.1-36.0
WS 100
Normal
Fazla Kilolu Obez
% cinsinden veriler
Erkek Çok İyi İyi
Yaş
≤ 19
12.0
20-29
13.0
30-39
14.0
40-49
15.0
≥ 50
16.0
Su yüzdesi
Su, en önemli vücut ağırlığı bileşeni olduğu ve toplam ağırlığın
(yaklaşık %60) yarısından fazlasını oluşturduğu için, vücut suyu
yüzdesi, insanın genel «zindelik» durumunun önemli bir
göstergesidir.
Araştırmalar, ideal vücut suyunun yüzde 57 olduğunu
göstermektedir; ancak, bu değer bireye göre değişir ve ölçüm
sonucunun %10 daha büyük ya da küçük olması, normalde
herhangi bir sorun oluşturmaz.
Vücut suyu yüzdesi, çocuklarda daha yüksektir (doğumda %70 ila
%77 arasında değişir) ve yaşla birlikte azalır (yaşlıların vücut suyu
oranı, %45 ila %55 arasında olabilir). Erkeklerin vücut suyu oranı
yaklaşık olarak %60-62 iken, kadınlar (ki genelde erkeklere oranla
daha fazla yağ dokusuna sahiptirler), yaklaşık olarak %55-58
oranında vücut suyuna sahiptir.
Yağlanma oranındaki artış dolayısıyla obez insanlar, zayıf
insanlara göre daha düşük bir vücut suyu yüzdesine sahiptir.
Genelde, vücut suyu yüzdesi, bir genel bileşim değeridir. %40'ın
altındaki bir değer, normalde çok düşük; %70'in üzerindeki bir
değer ise, oldukça yüksektir. İnsanlar, her gün vücutlarından belli
miktarda suyu dışarı atar. Vücut ağırlığının yaklaşık %10'unu
oluşturan ve atılan bu su miktarının, elbette, düzenli olarak vücuda
geri alınması gerekir; aksi takdirde, vücut sağlığımız tehlikeye
girer.
Vücut yağı terazisinde, vücut suyu yüzdesi ölçülerek, doktorlarına
danışmak isteyebilecekleri türden olası sorunları olup olmadığı
konusunda kullanıcılara ikazda bulunulur.
Birkaç saatte meydana gelen vücut ağırlığı değişiklikleri tamamen
normaldir ve hücre dışı su (hücreler arası sıvı, plazma, lenf ve
hücre dışı sıvı), bu tür hızlı değişikliklere yol açan tek kompartman
olduğu için, bu durum vücutta tutulan su miktarından
kaynaklanmaktadır.
2. Kullanım için Öneriler
• Teraziyi düz ve sert bir zemine yerleştirin. Yumuşak ve pürüzlü
zeminler (örneğin, halılar, kilimler, muşamba), kilonuzun ölçüm
sonucunun düzensiz olmasına yol açar.
• Terazinin üzerine ayaklarınız birbirine paralel olarak ve
ağırlığınız eşit biçimde dağılacak şekilde çıkın.
> 32.1
• Terazi kilonuzu ölçerken kımıldamayın.
> 33.1
• Elektrodların üzerine doğru biçimde yerleşerek, kuru ve çıplak
ayakla tartılmanız önemlidir. Bununla birlikte, terazinin gerektiği
> 34.1
gibi çalışabilmesi için, ayaklarınızı birbirine değdirmeyin.
> 35.1
> 36.1
Normal
Fazla Kilolu Obez
% cinsinden veriler
12.1-17.0 17.1-22.0 22.1-27.0
13.1-18.0 18.1-23.0 23.1-28.0
14.1-19.0 19.1-24.0 24.1-29.0
15.1-20.0 20.1-25.0 25.1-30.0
16.1-21.0 21.1-26.0 26.1-31.0
> 27.1
> 28.1
> 29.1
> 30.1
> 31.1
51
TR